Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΡΧΙΖΕΙ ΑΠΟ ΠΑΛΙΑ
16/4/13
3/7/12
Εφημ. Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ, 7/2012
Στο αρχείο η υπόθεση για τους γάμους της Τήλου
Να μην γίνει κατηγορία εις βάρος των 4 ομόφυλων που παντρεύτηκαν τον Μάιο του 2009 στην Τήλο για την πράξη της ηθικής αυτουργίας σε παράβαση καθήκοντος, αποφάσισε με βούλευμα που εξέδωσε, το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Ρόδου, παύοντας και τη δίωξη που είχε ασκηθεί στον αείμνηστο δήμαρχο του νησιού Τάσο Αλιφέρη.
Η υπόθεση της τελέσεως δύο πολιτικών γάμων ζευγαριών ομοφυλόφιλων στο νησί της Τήλου την 29η και την 30ή Mαΐου 2008 από τον Τάσο Αλιφέρη είχε προσλάβει ποινική διάσταση.
Η Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Ρόδου είχε ασκήσει ποινική δίωξη εις βάρος του δημάρχου για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος αλλά και εις βάρος των δύο ζευγαριών για ηθική αυτουργία σε παράβαση καθήκοντος από κοινού.
Θυμίζουμε ότι το Εφετείο Δωδεκανήσου με δύο αποφάσεις του έκανε δεκτές τις αναγνωριστικές αγωγές του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Ρόδου περί ακυρότητας των γάμων που τέλεσαν οι κ.κ. Θεμιστοκλής Kατσαγιάννης του Kωνσταντίνου, 23 ετών και Δημήτριος Tσαμπρουνής του Nικολάου 42 ετών, αλλά και οι κ.κ. Oλγα - Mαρία Kαρποδίνη του Bασιλείου 44 ετών και Eυαγγελία Bλάμη του Kωνσταντίνου 47 ετών.
Εν πάση περιπτώσει αφορμή για την άσκηση των ποινικών διώξεων αποτέλεσαν στοιχεία που συγκεντρώθηκαν στα πλαίσια προκαταρκτικής εξέτασης που είχε προκαλέσει παρέμβαση του πρώην Eισαγγελέα του Aρείου Πάγου κ. Γ. Σανιδά.
O πρώτος τότε τη τάξει Eισαγγελέας της χώρας με εγκύκλιό του είχε ζητήσει από τον τότε Eισαγγελέα Πλημμελειοδικών Pόδου «την ενέργεια των νομίμων», δηλαδή την άσκηση ποινικής δίωξης εις βάρος του δημάρχου του νησιού, σε περίπτωση που εκείνος προχωρούσε τελικά στην τέλεση του γάμου.
Όπως επεσήμανε στην εγκύκλιό του ο πρώην Eισαγγελέας του Αρείου Πάγου «από την κείμενη νομοθεσία γάμος μεταξύ ομοφυλοφίλων ούτε προβλέπεται, ούτε επιτρέπεται και συνεπώς μία τοιαύτη πράξη του δημάρχου δεν θα είναι μόνο άκυρη και ανίσχυρη αλλά θα είναι και παράνομη».
Ανέφερε παραπέρα ότι «με το άρθρο 21 του Συντάγματος προστατεύεται η οικογένεια ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του έθνους καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία. Εξ άλλου ως γάμος νοείται η νόμιμη ένωση και συμβίωση ζευγαριού, ήτοι η σύσταση οικογένειας μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας, ενώ εξ άλλου ο θεσμός του γάμου αποτελεί το θεμέλιο της κοινωνίας αφού οδηγεί στην αέναη ύπαρξή της. Μητρότητα και παιδική ηλικία τα οποία προστατεύονται επίσης από το Σύνταγμα είναι νοητά μόνο με την ύπαρξη γάμου υπό την ανωτέρω μορφή ήτοι μεταξύ ετερόφυλων. Γάμος μεταξύ ομοφυλόφιλων, υπό την έννοια που προστατεύεται από το Σύνταγμα και επιτρέπεται η τέλεσή του, υπό τη διάταξη του άρθρου 1367 ΑΚ (και με δήλωση προς το δήμαρχο) δεν είναι νοητός ούτε επιτρεπτός».
Στα πλαίσια της προκαταρκτικής εξέτασης οι ομόφυλοι με έγγραφες εξηγήσεις τους επεσήμαναν μεταξύ άλλων ότι οι γάμοι που τελέστηκαν είναι νόμιμοι διότι τόσο στο Σύνταγμα όσο και στο άρθρο 1350 του ΑΚ γίνεται λόγος για μελλόνυμφους και σε κανένα σημείο δεν γίνεται αναφορά στο φύλο των μελλόνυμφων.
Τόνισαν επιπλέον ότι η τέλεση των γάμων αποτέλεσε άσκηση νόμιμου δικαιώματός τους και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί παράνομη πράξη.
Εν πάση περιπτώσει το δικαστικό συμβούλιο έκρινε ότι οι πολιτικοί γάμοι αποτυπώθηκαν στις υπ' αριθμ. 2 και 3/2008 ληξιαρχικές πράξεις γάμου. Πριν την τέλεση των γάμων ο αείμνηστος δήμαρχος είχε ζητήσει και έλαβε γνωμοδότηση από το δικηγόρο κ. Φώτη Κωστόπουλο που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι δεν απαγορεύεται η σύζευξη δύο προσώπων του ίδιου φύλου.
Από την ίδια δικογραφία δεν προέκυψε ότι οι ομόφυλοι με πειθώ και φορτικότητα προκάλεσαν στον εκλιπόντα την απόφαση να τελέσει την πράξη της παράβασης καθήκοντος. Αντιθέτως προέκυψε ότι είχε προβεί στην πράξη αυτή εξ' ιδίας βουλήσεως αφενός μεν επειδή πίστευε ότι η σύζευξη μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ένας κανονικός γάμος ετερόφυλων αφετέρου με σκοπό να προβάλει την Τήλο στο πανελλήνιο και όχι μόνο.
1/7/12
ΒΗΜΑgazino, 7-2012
Ο Πάτροκλος ήταν ακόμη μικρό παιδί όταν έβαψε τα χέρια του με αίμα. Πάνω στο παιχνίδι σκότωσε άθελά του τον Κλυσώνυμο, γιο του άρχοντα Αμφιδάμαντα, μας λέει η μία εκδοχή που τους θέλει συνομήλικους. Ωστόσο, ο ανήλικος και κατά τα άλλα φιλήσυχος Πάτροκλος τύγχανε πρίγκιπας στην πατρίδα του σύμφωνα με τον Ομηρο, ήταν γιος του Μενοίτιου που βασίλευε στον Οπούντα της αρχαίας Λοκρίδας. Ο πατέρας, προκειμένου να ξεπλύνει αυτό το αίμα της ντροπής και να κατευνάσει αυτούς που καραδοκούσαν να τον ανατρέψουν με αφορμή εκείνο το ατυχές γεγονός, εξανάγκασε τον ευαίσθητο και καθόλου πολεμοχαρή γιο του σε εξορία. Ετσι, τον έστειλε στην αρχαία Φθία, όπου ο βασιλιάς Πηλέας, πατέρας του Αχιλλέα, είχε στήσει, με το αζημίωτο φυσικά, ένα άσυλο για τους κατατρεγμένους νέους της εποχής.
Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή, όμως, πιο πρόσφατη και μυθιστορηματική. Ανήκει στην αμερικανίδα συγγραφέα Μάντλιν Μίλερ, η οποία απέσπασε στα τέλη του περασμένου Μαΐου το Orange Prize for Fiction 2012 με το πρώτο της μυθιστόρημα υπό τον τίτλο «The Song of Achilles» («Tο τραγούδι του Αχιλλέα», εκδόσεις Βloomsbury, 2011), ένα βιβλίο «για την Ελλάδα στην εποχή των ηρώων», όπως το θέλουν οι εκδότες του στην Αγγλία και την Αμερική. Με σημερινούς όρους, θα λέγαμε ότι ο Πάτροκλος έπεσε θύμα μιας κλασικής περίπτωσης «bullying». Στο μυθιστόρημα της Μίλερ, ο Κλυσώνυμος, μεγαλύτερος και δυνατότερος από τον απροστάτευτο Πάτροκλο, του ζητάει απειλητικά τους πεσσούς (ζάρια) με τους οποίους παίζει. Ο τελευταίος αρνείται, δέχεται επίθεση και, απροσδόκητα, σε μια έξαρση αυτοάμυνας, τον σπρώχνει τόσο δυνατά στα βράχια, με αποτέλεσμα ο εκκολαπτόμενος μπράβος να σπάσει το κεφάλι του.
Βραβευμένο ντεμπούτο
«Το τραγούδι του Αχιλλέα», που ακούγεται από το βάθος των αιώνων και των μύθων, υποσκέλισε εφέτος στη βραχεία λίστα του Orange Prize for Fiction (τελευταία χρονιά με αυτή την ονομασία, καθώς ο ομώνυμος κολοσσός των τηλεπικοινωνιών απέσυρε τη χορηγία του από τον θεσμό) μυθιστορήματα γνωστών και έμπειρων συγγραφέων, όπως η Σύνθια Οζικ, η Αν Πάτσετ και η Αν Ενραϊτ, μεταξύ άλλων. Η συγγραφέας Τζοάνα Τρόλοπ, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, είπε μάλιστα ότι «ο Ομηρος θα ήταν υπερήφανος» για τη Μάντλιν Μίλερ.
Κάθε χρόνο, επί 16 χρόνια, στο πλαίσιο αυτής της διάκρισης βραβεύονται μυθιστορήματα γυναικών συγγραφέων κάθε εθνικότητας τα οποία έχουν γραφεί στα αγγλικά και έχουν εκδοθεί στη Βρετανία. Σε αυτή τη δροσερή επαναφήγηση, που παραμένει ευλαβικά πιστή στην «Ιλιάδα» του Ομήρου και την οποία μας εξιστορεί ο Πάτροκλος, η συγγραφέας, που γεννήθηκε στη Βοστώνη και μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη και στη Φιλαδέλφεια, παρακολουθεί την πορεία της ξεχωριστής και αμφίσημης σχέσης του με τον Αχιλλέα, από την παιδική τους ηλικία μέχρι τη στιγμή που κορυφώνεται το ανθρώπινο δράμα στην Τροία, με τον τραγικό θάνατο του πρώτου και την αυτοκαταστροφική οργή του δεύτερου.
Ομηρικό love story
Η οικεία στους περισσότερους αφήγηση της Μίλερ πετυχαίνει μια λυρική απλότητα που βασίζεται κυρίως στους χαρακτήρες της
– ακόμη και η Θέτιδα, η μητέρα του Αχιλλέα, έχει ενδιαφέρον ως επίδοξη κακιά πεθερά που αναδύεται κάθε τόσο από τις κρυφές σπηλιές της θάλασσας και απειλεί τον Πάτροκλο με μαφιόζικες μεθόδους. Κατά τα λοιπά, το μυθιστόρημα είναι ένα κλασικό «love story» ανάμεσα σε δύο άνδρες το οποίο πολλοί χαρακτήρισαν «σέξι».
Πράγματι, ο Πάτροκλος λιώνει μπροστά στον Αχιλλέα με όλους τους πιθανούς τρόπους, αλλά το βιβλίο – απαραίτητη διευκρίνιση – είναι πιο κοντά στην Τζέιν Oστιν παρά στον Μαρκήσιο ντε Σαντ. «Πάντα με καθήλωνε εκείνη η τρομακτική στιγμή στην «Ιλιάδα» που σκοτώνεται ο Πάτροκλος και τον Αχιλλέα τον κυριεύει η οδύνη και η οργή. Ως τότε ο Αχιλλέας δεν ενδιαφέρεται για τίποτε άλλο πέρα από τον εαυτό του και την υστεροφημία του. Oταν, όμως, μαθαίνει τα νέα για τον θάνατο του συντρόφου του, αρχίζει να παραλογίζεται από την απώλεια του χαμένου έρωτα, πράγμα απολύτως ανθρώπινο, που σου προκαλεί τη συμπόνια. Αυτό μου φάνηκε πάρα πολύ συγκινητικό και επιπλέον μυστηριώδες, μια και ο Πάτροκλος είναι ένας ελάσσων χαρακτήρας στο έπος ως εκείνη την ώρα. Hθελα, επομένως, να καταλάβω ποιος ήταν αυτός ο άνδρας και γιατί έγινε τόσο σημαντικός για τον Αχιλλέα, ήθελα να κατανοήσω γιατί ο χαμός του καταρράκωσε τον λαμπρότερο των Ελλήνων. Ο Oμηρος μας είπε για το τέλος της σχέσης τους, εγώ ήθελα να αφηγηθώ το ξεκίνημά της» περιγράφει στο BHmagazino η 33χρονη Μάντλιν Μίλερ, την οποία εντοπίσαμε λίγες ημέρες μετά τη βράβευσή της, κατενθουσιασμένη και έτοιμη να οργώσει τον κόσμο για να προωθήσει «Το τραγούδι του Αχιλλέα», το οποίο έγραφε για περίπου μία δεκαετία, από τα φοιτητικά της χρόνια ακόμη.
Ρωτούμε για τη «φωνή» του Πάτροκλου, με την οποία αντιμετώπισε αρχικά κάποια προβλήματα, είναι μεν πειστική, αλλά έχει έντονο το χρώμα της γυναικείας ευαισθησίας. Πώς το ξεπέρασε; «Στράφηκα στο θέατρο για να εμπνευστώ περισσότερο, είμαι και σκηνοθέτις όπως ξέρετε (έργων του Σαίξπηρ σε μαθητικές παραστάσεις). Με ενδιέφερε περισσότερο να ακούσω τη φωνή του Πάτροκλου όπως ακριβώς θα ηχούσε την ώρα που θα τον έβλεπα στη σκηνή και όχι τόσο να επιβάλω τη δική μου φωνή σαν ήταν δική του. Χρειαζόμουν, για να το περιγράψω με όρους υποκριτικής, να “μπω στο πετσί του ρόλου”. Πριν από αυτό έγραφα με τον επίσημο, σοβαρό τρόπο της επικής αφήγησης, ώσπου αποδέχθηκα ότι ο Πάτροκλος, όπως εγώ τον φανταζόμουν, δεν ήταν καθόλου αυτό που θα λέγαμε ένας επικός χαρακτήρας. Η φωνή του συντονίζεται περισσότερο με τον τόνο και το ύφος της λυρικής ποίησης, με την ποίηση της ατομικής ευαισθησίας, της φιλίας, της ομορφιάς και του έρωτα. Θα συμφωνήσω μαζί σας, είναι πράγματι περισσότερο Σαπφώ από ό,τι Ομηρος».
Ο ομοερωτισμός των ηρώων
Η Μάντλιν Μίλερ δήλωσε τις προάλλες στον βρετανικό «Observer», στο πλαίσιο ενός ρεπορτάζ που αποτύπωνε την ακαδημαϊκή και καλλιτεχνική τάση επιστροφής στους κλασικούς, ότι «η ιδέα των δυο τους ως εραστών» είχε περάσει μάλλον στα ψιλά των μελετητών. «Η ιδέα ότι ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος υπήρξαν εραστές πηγαίνει πολύ πίσω, στον Πλάτωνα και στον Αισχύλο, αν όχι ακόμη πιο πίσω. Μολονότι πολλοί στην αρχαιότητα δεν συμφωνούσαν με αυτού του είδους τις σχέσεις, είναι γνωστό ότι επιδίδονταν σε αυτές. Ακόμη και σήμερα, νομίζω ότι εξακολουθούν να είναι αρκετά παραγνωρισμένες».
Και προσθέτει: «Είναι επίσης εξαιρετικά ατυχές το γεγονός ότι γενικότερα οι ομοφυλοφιλικές όψεις της αρχαίας ελληνικής γραμματείας (και πολλών άλλων βεβαίως) αγνοήθηκαν από τους μελετητές για πάρα πολλούς αιώνες. Τα τελευταία 50 χρόνια άρχισαν οι μελετητές να αναγνωρίζουν ακόμη και την ύπαρξή τους και, τοιουτοτρόπως, νομίζω, αποκαταστάθηκαν επιτέλους όλες οι πιθανότητες που θα μπορούσαν να νοηματοδοτήσουν αυτές τις ιστορίες».
Σε ποιον βαθμό το στοιχείο της ομοφυλοφιλίας επέδρασε στην προσέγγισή της; Δέχθηκε καθόλου κριτική για αυτό; «Παρ’ ότι ο Ομηρος δεν αναφέρει ευθαρσώς ότι ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος ήταν εραστές, η απροσμέτρητη οδύνη του Αχιλλέα για τον θάνατο του Πάτροκλου το υπονοεί. Υπονοεί, σύμφωνα πάντα με τη δική μου ανάγνωση, ότι πέραν μιας πνευματικής σχέσης υπήρχε προφανώς και μια σαρκική. Το υποδηλώνει, αν θέλετε, και ο τρόπος με τον οποίο θρηνεί ο Αχιλλέας: η έντονα φυσική, σωματική αντίδρασή του μπροστά στο νεκρό σώμα του Πάτροκλου. Το αγκαλιάζει, το κρατάει απαλά ολονυχτίς, ενώ το βρέχει με τα δάκρυά του, αρνείται να το θάψει και εύχεται οι δικές του στάχτες να τοποθετηθούν στο ίδιο μέρος με αυτές του συντρόφου του.
Η Μάντλιν Μίλερ ενδιαφέρεται για την αποτύπωση των αισθημάτων και τα αισθήματα είναι άφυλα. «Το βάθος της σχέσης ανάμεσα στον Αχιλλέα και στον Πάτροκλο είναι η καρδιά του μυθιστορήματός μου, από αυτό εμπνεύστηκα και αυτό είναι το θεμέλιο στο οποίο στηρίζονται όλες οι περιπέτειές τους. Δέχθηκα βέβαια και κριτική, αλλά οι περισσότεροι είναι φοβερά δεκτικοί και υποστηρικτικοί ως προς αυτό. Κοιτάξτε, αυτοί που έχουν μια εξοικείωση με τον αρχαίο κόσμο αντιλαμβάνονται ότι η ερμηνεία που δίνω στα πράγματα είναι όχι μόνο κοινός τόπος για τους περισσότερους, αλλά και μια ερμηνεία που έχει τις πιθανότητες με το μέρος της». Σε αυτό το σημείο τη ρωτήσαμε πώς εξηγεί το γεγονός ότι πολλοί χαρακτήρισαν «σέξι» το βιβλίο. Φτάσαμε έτσι να συζητάμε για την αισθητική του σεξ στη λογοτεχνία, τι είναι πιο υποβλητικό για τον αναγνώστη, ο υπαινιγμός, όπως έλεγε ο Ρολάν Μπαρτ, ή ο ρεαλισμός που διαγκωνίζεται με το πορνό της εικόνας; «Α, θα συμφωνήσω πλήρως με τον Μπαρτ! Το “σέξι” δεν έχει να κάνει μόνο με το σώμα ως φυσική οντότητα, αλλά και με τους υπαινιγμούς που το συνοδεύουν, ακόμη και το πλαίσιο αναφοράς. Να, τώρα θυμήθηκα “Τ’ απομεινάρια μιας μέρας” (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη) του Καζούο Ισιγκούρο. Είναι εκπληκτικό πόσο φορτισμένα, με ρομαντική διάθεση αλλά και σεξουαλική λαχτάρα, μπορούν να γίνουν ακόμη και τα πιο άκακα, αν μου επιτρέπετε την έκφραση, κομματάκια σε μια αφήγηση».
Και συνεχίζει: «Από την άλλη πλευρά, είναι σημαντικό, νομίζω, στη λογοτεχνία να αποδεχόμαστε τις σεξουαλικές περιπτύξεις των ηρώων όταν η πράξη αυτή καθαυτή είναι κομβικής σημασίας για το ξετύλιγμα της πλοκής και των χαρακτήρων. Ως συγγραφέας θεωρώ ότι το σημαντικό είναι να βρεις το καλύτερο δυνατό επίπεδο ισορροπίας ανάμεσα στους ήρωες και στα υλικά σου. Η σχέση του Πάτροκλου και του Αχιλλέα είναι μια σχέση ειλικρινούς, αμοιβαίας επιθυμίας, η οποία συνιστά μια πραγματική αποκάλυψη για τον Πάτροκλο, για εμένα είναι καθοριστικό να το καταλάβουμε αυτό. Ο δικός μου Πάτροκλος δεν ανήκει σε αυτούς που θα μας περιέγραφαν τα πάντα λεπτομερώς. Αλλωστε και εγώ αναζητούσα μια μέση, αισθησιακή περισσότερο, λύση για αυτό» είπε.
Ομηρικά έπη και Μπραντ Πιτ
Οι λογοτεχνικές επιστροφές στον ομηρικό κόσμο είναι συνεχείς και για τη Μίλερ αυτονόητες: «Είναι η πιο περίτρανη απόδειξη για την απίστευτη, οικουμενική δύναμη που έχουν αυτές οι ιστορίες. Είναι γεμάτες με τη βαθύτερη γνώση για την ανθρώπινη φύση, συναρπαστικές στιγμές αγωνίας και θεσπέσιας ποίησης. Επιπλέον, και αυτό είναι το πιο δελεαστικό, ενέχουν ένα είδος ευρύτητας που νομίζω ότι ευνοεί, για να μην πω προκαλεί, τις επαναφηγήσεις. Ο κόσμος του Ομήρου είναι τόσο μεγάλος και τόσο περίπλοκος, τόσο γενναιόδωρος και πλούσιος, που πάντα θα υπάρχει χώρος να γράψεις κάτι και να το επιστρέψεις σε αυτόν. Υπάρχουν επεισόδια στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια που έχουν τόση ομορφιά και ενέργεια, ώστε μπορούν να ξεπηδήσουν από αυτά ολόκληρα μυθιστορήματα». Οπως, ανάμεσα σε πολλά άλλα, το μυθιστόρημα του 2009 «Λύτρα» (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πατάκη) όπου ο αυστραλός συγγραφέας Ντέιβιντ Μαλούφ δίνει τη δική του μυθιστορηματική εκδοχή για τα γεγονότα της ραψωδίας Ω της Ιλιάδας και εμβαθύνει περισσότερο στην ψυχοσύνθεση του Πριάµου και του Αχιλλέα.
Η Μίλερ έχει εντρυφήσει στο αρχαίο δράμα· μπορεί να διαβάσει την «Ιλιάδα» αλλά και την «Αινειάδα» από το πρωτότυπο. Αλλωστε, έχει στο βιογραφικό της σπουδές Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπράουν και Αρχαίου Δράματος στο Γέιλ (εκεί ειδικεύτηκε στη διασκευή κλασικών κειμένων σε σύγχρονες φόρμες). Στην ερώτηση πώς ακριβώς αναπλάθει η δική μας κουλτούρα και η βιομηχανία της ψυχαγωγίας τον αρχαίο κόσμο περιγράφει: «Αυτό που κάνουν οι σύγχρονες επαναφηγήσεις, είτε στη λογοτεχνία είτε στον κινηματογράφο, είναι να επανεφευρίσκουν αυτές τις παλιές ιστορίες για τις νεότερες γενιές. Οι περισσότεροι από τους μαθητές μου στα λύκεια όπου διδάσκω έχουν δει την ταινία “Τροία” (2002) του Βόλφγκανγκ Πέτερσεν με τον Μπραντ Πιτ και εξαιτίας αυτού ήταν περισσότερο πρόθυμοι στη συνέχεια να μάθουν για τον Τρωικό Πόλεμο».
Συνεπώς, τα όποια ερεθίσματα είναι καλοδεχούμενα: «Αποδεικνύονται όλα αυτά μια ακόμη ανοιχτή πύλη των σύγχρονων αναγνωστών προς την αρχαιότητα. Είναι, όμως, και ωραίες δουλειές από μόνες τους, για εμένα έχει πάντα πολύ ενδιαφέρον σε ποια ακριβώς διάσταση του αρχαίου κόσμου δίνει έμφαση ο συγγραφέας ή ο δημιουργός σε κάθε καινούργια καλλιτεχνική προσπάθεια. Για παράδειγμα, αναφερθήκατε προηγουμένως την “Πηνελοπιάδα” της Μάργκαρετ Ατγουντ (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ωκεανίδα), η οποία χρησιμοποιεί μια μεταμοντέρνα φόρμα για να προσδώσει μια φρέσκια, φεμινιστική φωνή στην παραδοσιακή ηρωίδα».
Η οργή και η οδύνη
Υπάρχει κάτι συγκεκριμένο που αναζητούμε στους περασμένους αυτούς καιρούς, μια χαμένη ηρωική διάθεση, για παράδειγμα; Μήπως μας έχουν κουράσει οι αντιήρωες της μεταμοντέρνας λογοτεχνίας; «Μου φαίνεται φυσικό στους σύγχρονους ταραγμένους καιρούς που ζούμε να στρεφόμαστε προς το παρελθόν, σε ιστορίες δηλαδή που αποδείχθηκαν ανθεκτικές μέσα στον χρόνο. Δεν θα βαρεθώ να το λέω, ο τρόπος με τον οποίο ο Ομηρος αποκάλυψε τις αδυναμίες της ανθρώπινης φύσης, την οργή μας, την υπερηφάνειά μας, την οδύνη και τον έρωτα, είναι αξεπέραστος. Η «Ιλιάδα» συγκεκριμένα είναι γεμάτη πράγματα που αποτυπώνουν με ενάργεια τα όσα συμβαίνουν και σήμερα στον κόσμο μας, από παρατεταμένους και δύσκολους πολέμους, διεφθαρμένους και μικρόψυχους πολιτικούς άνδρες μέχρι τη θυσία και τον βασανισμό ανθρώπων που δεν διαθέτουν καμία εξουσία. Νομίζω, πάντως, ότι έχετε δίκιο, λείπει αυτή η ηρωική διάσταση στις μέρες μας – όλοι θα θέλαμε να συμπεριφερόμασταν λίγο πιο ηρωικά, ακόμη και στη ζωή μας την ίδια. Ενα από τα πράγματα, όμως, που στ’ αλήθεια εκτιμώ και στον Αχιλλέα και στον Οδυσσέα επί παραδείγματι είναι πως, μολονότι είναι ήρωες, είναι επίσης άνθρωποι, ατελείς και ρεαλιστές» συνέχισε ενθουσιασμένη η Μάντλιν.
«Μα δεν είναι θαύμα ο Καβάφης;»
Υπάρχουν άλλες ιστορίες, άλλοι μυθικοί χαρακτήρες που την καταδιώκουν τόσο δημιουργικά; «Το συζητάτε; Υπάρχουν πάμπολλες ιστορίες από τα ομηρικά έπη που με κυνηγούν και πλέον θα με ενδιέφερε πάρα πολύ να τις ξαναπώ
– συγκεκριμένα με σαγηνεύει ο χαρακτήρας της Κίρκης, αυτής της μάγισσας στην «Οδύσσεια». Είναι πραγματικά μια ασυνήθιστη περίπτωση στη μυθολογία, είναι μια θεότητα χωρίς τις συνηθισμένες θεϊκές ικανότητες, είναι μάνα, αλλά όχι παντρεμένη. Μου αρέσει επίσης ο Οδυσσέας και η έξυπνη γυναίκα του, η Πηνελόπη, και δεν βλέπω την ώρα να ολοκληρώσω τα διαβάσματά μου για αυτούς. Βέβαια, υπάρχουν και τόσες φοβερές τραγωδίες, οι “Βάκχες” του Ευριπίδη και ο “Φιλοκτήτης” του Σοφοκλή είναι οι δύο πιο αγαπημένες μου, μαζί βέβαια με την τριλογία της “Oρέστειας” του Αισχύλου».
Τι είναι αυτό που τη συναρπάζει τόσο πολύ στους αρχαίους χρόνους; «Αυτές οι ιστορίες με συνέπαιρναν και με ενέπνεαν από τότε που ήμουν μικρό παιδί. Η μητέρα μου συνήθιζε να μου τις διαβάζει σαν παραμύθια στο κρεβάτι, λίγο πριν κοιμηθώ. Είχα καταγοητευτεί από εκείνους τους κόσμους που περιέγραφαν, το πάθος, τη θέληση, αλλά και τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που είχαν να αντιμετωπίσουν οι χαρακτήρες. Νιώθω ακριβώς τα ίδια πράγματα σήμερα, περιβάλλω με την ίδια τρυφερότητα το διπλό δέος που μου παρέχουν: τη δυνατότητα να με ταξιδεύουν σε παλαιότερους, ενδιαφέροντες καιρούς και τη χαρά να ανακαλύπτω πόσες διαχρονικές αλήθειες κρύβουν και για τη δική μου ζωή. Φυσικά, είναι και η μουσικότητα αυτής της γλώσσας που με τρελαίνει!». Η ίδια λατρεύει την ελληνική κουλτούρα στην αρχαία, αλλά και στη νεοελληνική εκδοχή της, «την τέχνη, τη μουσική, το απίστευτο φαγητό σας».
Μολονότι δεν ομιλεί τη νέα ελληνική, έχει διαβάσει σε μετάφραση δείγματα κυρίως της νεοελληνικής ποίησης. «Μα δεν είναι ένα θαύμα ο Καβάφης;» αναφωνεί. «Οταν ήμουν στην Ελλάδα, ξέρετε, διασκέδαζα πάρα πολύ ενώ προσπαθούσα να καταλάβω, έχοντας βέβαια μόνο εφόδιο τα αρχαία ελληνικά, τις πινακίδες, τις επιγραφές ακόμη και τις εφημερίδες. Μιλώντας τώρα για την αρχαία ελληνική γλώσσα, αυτό που αγαπώ σε αυτήν είναι η ευκαμψία της, η προσαρμοστικότητα και μια εσώτερη δυναμική που ανακαλύπτω συνεχώς σε αυτήν. Μην ξεχνάμε ότι αυτή είναι η πηγή πολλών εννοιών και λέξεων, τις οποίες μέχρι σήμερα μεταχειριζόμαστε για να σκεφθούμε και να γράψουμε».
Το πρώτο πράγμα που της έρχεται στο μυαλό όταν ακούει τη λέξη «Ελλάδα» είναι «αυτή η μοναδική, απαστράπτουσα θάλασσα και οι λοφοπλαγιές κατάσπαρτες με ελαιόδεντρα». Εχει επισκεφθεί βέβαια το «Αχίλλειον» και το ερωτεύτηκε. «Ημουν πάρα πολύ τυχερή που βρέθηκα εκείνο το καλοκαίρι στην Κέρκυρα, στο πλαίσιο μιας αρχαιολογικής ανασκαφής. Είχα, επίσης, την ευκαιρία να δω και λίγο την ενδοχώρα, αλλά και άλλες περιοχές στα Επτάνησα. Εχω την αίσθηση ότι δεν θα μπορούσα να γράψω το βιβλίο χωρίς εκείνο το ταξίδι και τις άλλες περιπλανήσεις μου στην Ελλάδα. Είχα, πώς να το πω, ανάγκη να δω με τα ίδια μου τα μάτια και να βιώσω με τις αισθήσεις μου την απαράμιλλη ομορφιά του τοπίου, να περπατήσω ανάμεσα στα ελαιόδεντρα, να κολυμπήσω στο πέλαγος και ν’ ανέβω στα βουνά. Νόμιζα ότι είχα μεταφερθεί στον Παράδεισο κάθε στιγμή που περνούσε». «Ζήσατε, με λίγα λόγια, τον μύθο σας στην Ελλάδα» σημειώνουμε. «Απολύτως!», απάντησε γελώντας, «και ευελπιστώ να τον ξαναζήσω όσο πιο σύντομα γίνεται».
Υπάρχει και μια άλλη εκδοχή, όμως, πιο πρόσφατη και μυθιστορηματική. Ανήκει στην αμερικανίδα συγγραφέα Μάντλιν Μίλερ, η οποία απέσπασε στα τέλη του περασμένου Μαΐου το Orange Prize for Fiction 2012 με το πρώτο της μυθιστόρημα υπό τον τίτλο «The Song of Achilles» («Tο τραγούδι του Αχιλλέα», εκδόσεις Βloomsbury, 2011), ένα βιβλίο «για την Ελλάδα στην εποχή των ηρώων», όπως το θέλουν οι εκδότες του στην Αγγλία και την Αμερική. Με σημερινούς όρους, θα λέγαμε ότι ο Πάτροκλος έπεσε θύμα μιας κλασικής περίπτωσης «bullying». Στο μυθιστόρημα της Μίλερ, ο Κλυσώνυμος, μεγαλύτερος και δυνατότερος από τον απροστάτευτο Πάτροκλο, του ζητάει απειλητικά τους πεσσούς (ζάρια) με τους οποίους παίζει. Ο τελευταίος αρνείται, δέχεται επίθεση και, απροσδόκητα, σε μια έξαρση αυτοάμυνας, τον σπρώχνει τόσο δυνατά στα βράχια, με αποτέλεσμα ο εκκολαπτόμενος μπράβος να σπάσει το κεφάλι του.
Βραβευμένο ντεμπούτο
«Το τραγούδι του Αχιλλέα», που ακούγεται από το βάθος των αιώνων και των μύθων, υποσκέλισε εφέτος στη βραχεία λίστα του Orange Prize for Fiction (τελευταία χρονιά με αυτή την ονομασία, καθώς ο ομώνυμος κολοσσός των τηλεπικοινωνιών απέσυρε τη χορηγία του από τον θεσμό) μυθιστορήματα γνωστών και έμπειρων συγγραφέων, όπως η Σύνθια Οζικ, η Αν Πάτσετ και η Αν Ενραϊτ, μεταξύ άλλων. Η συγγραφέας Τζοάνα Τρόλοπ, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, είπε μάλιστα ότι «ο Ομηρος θα ήταν υπερήφανος» για τη Μάντλιν Μίλερ.
Κάθε χρόνο, επί 16 χρόνια, στο πλαίσιο αυτής της διάκρισης βραβεύονται μυθιστορήματα γυναικών συγγραφέων κάθε εθνικότητας τα οποία έχουν γραφεί στα αγγλικά και έχουν εκδοθεί στη Βρετανία. Σε αυτή τη δροσερή επαναφήγηση, που παραμένει ευλαβικά πιστή στην «Ιλιάδα» του Ομήρου και την οποία μας εξιστορεί ο Πάτροκλος, η συγγραφέας, που γεννήθηκε στη Βοστώνη και μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη και στη Φιλαδέλφεια, παρακολουθεί την πορεία της ξεχωριστής και αμφίσημης σχέσης του με τον Αχιλλέα, από την παιδική τους ηλικία μέχρι τη στιγμή που κορυφώνεται το ανθρώπινο δράμα στην Τροία, με τον τραγικό θάνατο του πρώτου και την αυτοκαταστροφική οργή του δεύτερου.
Ομηρικό love story
Η οικεία στους περισσότερους αφήγηση της Μίλερ πετυχαίνει μια λυρική απλότητα που βασίζεται κυρίως στους χαρακτήρες της
– ακόμη και η Θέτιδα, η μητέρα του Αχιλλέα, έχει ενδιαφέρον ως επίδοξη κακιά πεθερά που αναδύεται κάθε τόσο από τις κρυφές σπηλιές της θάλασσας και απειλεί τον Πάτροκλο με μαφιόζικες μεθόδους. Κατά τα λοιπά, το μυθιστόρημα είναι ένα κλασικό «love story» ανάμεσα σε δύο άνδρες το οποίο πολλοί χαρακτήρισαν «σέξι».
Πράγματι, ο Πάτροκλος λιώνει μπροστά στον Αχιλλέα με όλους τους πιθανούς τρόπους, αλλά το βιβλίο – απαραίτητη διευκρίνιση – είναι πιο κοντά στην Τζέιν Oστιν παρά στον Μαρκήσιο ντε Σαντ. «Πάντα με καθήλωνε εκείνη η τρομακτική στιγμή στην «Ιλιάδα» που σκοτώνεται ο Πάτροκλος και τον Αχιλλέα τον κυριεύει η οδύνη και η οργή. Ως τότε ο Αχιλλέας δεν ενδιαφέρεται για τίποτε άλλο πέρα από τον εαυτό του και την υστεροφημία του. Oταν, όμως, μαθαίνει τα νέα για τον θάνατο του συντρόφου του, αρχίζει να παραλογίζεται από την απώλεια του χαμένου έρωτα, πράγμα απολύτως ανθρώπινο, που σου προκαλεί τη συμπόνια. Αυτό μου φάνηκε πάρα πολύ συγκινητικό και επιπλέον μυστηριώδες, μια και ο Πάτροκλος είναι ένας ελάσσων χαρακτήρας στο έπος ως εκείνη την ώρα. Hθελα, επομένως, να καταλάβω ποιος ήταν αυτός ο άνδρας και γιατί έγινε τόσο σημαντικός για τον Αχιλλέα, ήθελα να κατανοήσω γιατί ο χαμός του καταρράκωσε τον λαμπρότερο των Ελλήνων. Ο Oμηρος μας είπε για το τέλος της σχέσης τους, εγώ ήθελα να αφηγηθώ το ξεκίνημά της» περιγράφει στο BHmagazino η 33χρονη Μάντλιν Μίλερ, την οποία εντοπίσαμε λίγες ημέρες μετά τη βράβευσή της, κατενθουσιασμένη και έτοιμη να οργώσει τον κόσμο για να προωθήσει «Το τραγούδι του Αχιλλέα», το οποίο έγραφε για περίπου μία δεκαετία, από τα φοιτητικά της χρόνια ακόμη.
Ρωτούμε για τη «φωνή» του Πάτροκλου, με την οποία αντιμετώπισε αρχικά κάποια προβλήματα, είναι μεν πειστική, αλλά έχει έντονο το χρώμα της γυναικείας ευαισθησίας. Πώς το ξεπέρασε; «Στράφηκα στο θέατρο για να εμπνευστώ περισσότερο, είμαι και σκηνοθέτις όπως ξέρετε (έργων του Σαίξπηρ σε μαθητικές παραστάσεις). Με ενδιέφερε περισσότερο να ακούσω τη φωνή του Πάτροκλου όπως ακριβώς θα ηχούσε την ώρα που θα τον έβλεπα στη σκηνή και όχι τόσο να επιβάλω τη δική μου φωνή σαν ήταν δική του. Χρειαζόμουν, για να το περιγράψω με όρους υποκριτικής, να “μπω στο πετσί του ρόλου”. Πριν από αυτό έγραφα με τον επίσημο, σοβαρό τρόπο της επικής αφήγησης, ώσπου αποδέχθηκα ότι ο Πάτροκλος, όπως εγώ τον φανταζόμουν, δεν ήταν καθόλου αυτό που θα λέγαμε ένας επικός χαρακτήρας. Η φωνή του συντονίζεται περισσότερο με τον τόνο και το ύφος της λυρικής ποίησης, με την ποίηση της ατομικής ευαισθησίας, της φιλίας, της ομορφιάς και του έρωτα. Θα συμφωνήσω μαζί σας, είναι πράγματι περισσότερο Σαπφώ από ό,τι Ομηρος».
Ο ομοερωτισμός των ηρώων
Η Μάντλιν Μίλερ δήλωσε τις προάλλες στον βρετανικό «Observer», στο πλαίσιο ενός ρεπορτάζ που αποτύπωνε την ακαδημαϊκή και καλλιτεχνική τάση επιστροφής στους κλασικούς, ότι «η ιδέα των δυο τους ως εραστών» είχε περάσει μάλλον στα ψιλά των μελετητών. «Η ιδέα ότι ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος υπήρξαν εραστές πηγαίνει πολύ πίσω, στον Πλάτωνα και στον Αισχύλο, αν όχι ακόμη πιο πίσω. Μολονότι πολλοί στην αρχαιότητα δεν συμφωνούσαν με αυτού του είδους τις σχέσεις, είναι γνωστό ότι επιδίδονταν σε αυτές. Ακόμη και σήμερα, νομίζω ότι εξακολουθούν να είναι αρκετά παραγνωρισμένες».
Και προσθέτει: «Είναι επίσης εξαιρετικά ατυχές το γεγονός ότι γενικότερα οι ομοφυλοφιλικές όψεις της αρχαίας ελληνικής γραμματείας (και πολλών άλλων βεβαίως) αγνοήθηκαν από τους μελετητές για πάρα πολλούς αιώνες. Τα τελευταία 50 χρόνια άρχισαν οι μελετητές να αναγνωρίζουν ακόμη και την ύπαρξή τους και, τοιουτοτρόπως, νομίζω, αποκαταστάθηκαν επιτέλους όλες οι πιθανότητες που θα μπορούσαν να νοηματοδοτήσουν αυτές τις ιστορίες».
Σε ποιον βαθμό το στοιχείο της ομοφυλοφιλίας επέδρασε στην προσέγγισή της; Δέχθηκε καθόλου κριτική για αυτό; «Παρ’ ότι ο Ομηρος δεν αναφέρει ευθαρσώς ότι ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος ήταν εραστές, η απροσμέτρητη οδύνη του Αχιλλέα για τον θάνατο του Πάτροκλου το υπονοεί. Υπονοεί, σύμφωνα πάντα με τη δική μου ανάγνωση, ότι πέραν μιας πνευματικής σχέσης υπήρχε προφανώς και μια σαρκική. Το υποδηλώνει, αν θέλετε, και ο τρόπος με τον οποίο θρηνεί ο Αχιλλέας: η έντονα φυσική, σωματική αντίδρασή του μπροστά στο νεκρό σώμα του Πάτροκλου. Το αγκαλιάζει, το κρατάει απαλά ολονυχτίς, ενώ το βρέχει με τα δάκρυά του, αρνείται να το θάψει και εύχεται οι δικές του στάχτες να τοποθετηθούν στο ίδιο μέρος με αυτές του συντρόφου του.
Η Μάντλιν Μίλερ ενδιαφέρεται για την αποτύπωση των αισθημάτων και τα αισθήματα είναι άφυλα. «Το βάθος της σχέσης ανάμεσα στον Αχιλλέα και στον Πάτροκλο είναι η καρδιά του μυθιστορήματός μου, από αυτό εμπνεύστηκα και αυτό είναι το θεμέλιο στο οποίο στηρίζονται όλες οι περιπέτειές τους. Δέχθηκα βέβαια και κριτική, αλλά οι περισσότεροι είναι φοβερά δεκτικοί και υποστηρικτικοί ως προς αυτό. Κοιτάξτε, αυτοί που έχουν μια εξοικείωση με τον αρχαίο κόσμο αντιλαμβάνονται ότι η ερμηνεία που δίνω στα πράγματα είναι όχι μόνο κοινός τόπος για τους περισσότερους, αλλά και μια ερμηνεία που έχει τις πιθανότητες με το μέρος της». Σε αυτό το σημείο τη ρωτήσαμε πώς εξηγεί το γεγονός ότι πολλοί χαρακτήρισαν «σέξι» το βιβλίο. Φτάσαμε έτσι να συζητάμε για την αισθητική του σεξ στη λογοτεχνία, τι είναι πιο υποβλητικό για τον αναγνώστη, ο υπαινιγμός, όπως έλεγε ο Ρολάν Μπαρτ, ή ο ρεαλισμός που διαγκωνίζεται με το πορνό της εικόνας; «Α, θα συμφωνήσω πλήρως με τον Μπαρτ! Το “σέξι” δεν έχει να κάνει μόνο με το σώμα ως φυσική οντότητα, αλλά και με τους υπαινιγμούς που το συνοδεύουν, ακόμη και το πλαίσιο αναφοράς. Να, τώρα θυμήθηκα “Τ’ απομεινάρια μιας μέρας” (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Καστανιώτη) του Καζούο Ισιγκούρο. Είναι εκπληκτικό πόσο φορτισμένα, με ρομαντική διάθεση αλλά και σεξουαλική λαχτάρα, μπορούν να γίνουν ακόμη και τα πιο άκακα, αν μου επιτρέπετε την έκφραση, κομματάκια σε μια αφήγηση».
Και συνεχίζει: «Από την άλλη πλευρά, είναι σημαντικό, νομίζω, στη λογοτεχνία να αποδεχόμαστε τις σεξουαλικές περιπτύξεις των ηρώων όταν η πράξη αυτή καθαυτή είναι κομβικής σημασίας για το ξετύλιγμα της πλοκής και των χαρακτήρων. Ως συγγραφέας θεωρώ ότι το σημαντικό είναι να βρεις το καλύτερο δυνατό επίπεδο ισορροπίας ανάμεσα στους ήρωες και στα υλικά σου. Η σχέση του Πάτροκλου και του Αχιλλέα είναι μια σχέση ειλικρινούς, αμοιβαίας επιθυμίας, η οποία συνιστά μια πραγματική αποκάλυψη για τον Πάτροκλο, για εμένα είναι καθοριστικό να το καταλάβουμε αυτό. Ο δικός μου Πάτροκλος δεν ανήκει σε αυτούς που θα μας περιέγραφαν τα πάντα λεπτομερώς. Αλλωστε και εγώ αναζητούσα μια μέση, αισθησιακή περισσότερο, λύση για αυτό» είπε.
Ομηρικά έπη και Μπραντ Πιτ
Οι λογοτεχνικές επιστροφές στον ομηρικό κόσμο είναι συνεχείς και για τη Μίλερ αυτονόητες: «Είναι η πιο περίτρανη απόδειξη για την απίστευτη, οικουμενική δύναμη που έχουν αυτές οι ιστορίες. Είναι γεμάτες με τη βαθύτερη γνώση για την ανθρώπινη φύση, συναρπαστικές στιγμές αγωνίας και θεσπέσιας ποίησης. Επιπλέον, και αυτό είναι το πιο δελεαστικό, ενέχουν ένα είδος ευρύτητας που νομίζω ότι ευνοεί, για να μην πω προκαλεί, τις επαναφηγήσεις. Ο κόσμος του Ομήρου είναι τόσο μεγάλος και τόσο περίπλοκος, τόσο γενναιόδωρος και πλούσιος, που πάντα θα υπάρχει χώρος να γράψεις κάτι και να το επιστρέψεις σε αυτόν. Υπάρχουν επεισόδια στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια που έχουν τόση ομορφιά και ενέργεια, ώστε μπορούν να ξεπηδήσουν από αυτά ολόκληρα μυθιστορήματα». Οπως, ανάμεσα σε πολλά άλλα, το μυθιστόρημα του 2009 «Λύτρα» (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πατάκη) όπου ο αυστραλός συγγραφέας Ντέιβιντ Μαλούφ δίνει τη δική του μυθιστορηματική εκδοχή για τα γεγονότα της ραψωδίας Ω της Ιλιάδας και εμβαθύνει περισσότερο στην ψυχοσύνθεση του Πριάµου και του Αχιλλέα.
Η Μίλερ έχει εντρυφήσει στο αρχαίο δράμα· μπορεί να διαβάσει την «Ιλιάδα» αλλά και την «Αινειάδα» από το πρωτότυπο. Αλλωστε, έχει στο βιογραφικό της σπουδές Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπράουν και Αρχαίου Δράματος στο Γέιλ (εκεί ειδικεύτηκε στη διασκευή κλασικών κειμένων σε σύγχρονες φόρμες). Στην ερώτηση πώς ακριβώς αναπλάθει η δική μας κουλτούρα και η βιομηχανία της ψυχαγωγίας τον αρχαίο κόσμο περιγράφει: «Αυτό που κάνουν οι σύγχρονες επαναφηγήσεις, είτε στη λογοτεχνία είτε στον κινηματογράφο, είναι να επανεφευρίσκουν αυτές τις παλιές ιστορίες για τις νεότερες γενιές. Οι περισσότεροι από τους μαθητές μου στα λύκεια όπου διδάσκω έχουν δει την ταινία “Τροία” (2002) του Βόλφγκανγκ Πέτερσεν με τον Μπραντ Πιτ και εξαιτίας αυτού ήταν περισσότερο πρόθυμοι στη συνέχεια να μάθουν για τον Τρωικό Πόλεμο».
Συνεπώς, τα όποια ερεθίσματα είναι καλοδεχούμενα: «Αποδεικνύονται όλα αυτά μια ακόμη ανοιχτή πύλη των σύγχρονων αναγνωστών προς την αρχαιότητα. Είναι, όμως, και ωραίες δουλειές από μόνες τους, για εμένα έχει πάντα πολύ ενδιαφέρον σε ποια ακριβώς διάσταση του αρχαίου κόσμου δίνει έμφαση ο συγγραφέας ή ο δημιουργός σε κάθε καινούργια καλλιτεχνική προσπάθεια. Για παράδειγμα, αναφερθήκατε προηγουμένως την “Πηνελοπιάδα” της Μάργκαρετ Ατγουντ (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ωκεανίδα), η οποία χρησιμοποιεί μια μεταμοντέρνα φόρμα για να προσδώσει μια φρέσκια, φεμινιστική φωνή στην παραδοσιακή ηρωίδα».
Η οργή και η οδύνη
Υπάρχει κάτι συγκεκριμένο που αναζητούμε στους περασμένους αυτούς καιρούς, μια χαμένη ηρωική διάθεση, για παράδειγμα; Μήπως μας έχουν κουράσει οι αντιήρωες της μεταμοντέρνας λογοτεχνίας; «Μου φαίνεται φυσικό στους σύγχρονους ταραγμένους καιρούς που ζούμε να στρεφόμαστε προς το παρελθόν, σε ιστορίες δηλαδή που αποδείχθηκαν ανθεκτικές μέσα στον χρόνο. Δεν θα βαρεθώ να το λέω, ο τρόπος με τον οποίο ο Ομηρος αποκάλυψε τις αδυναμίες της ανθρώπινης φύσης, την οργή μας, την υπερηφάνειά μας, την οδύνη και τον έρωτα, είναι αξεπέραστος. Η «Ιλιάδα» συγκεκριμένα είναι γεμάτη πράγματα που αποτυπώνουν με ενάργεια τα όσα συμβαίνουν και σήμερα στον κόσμο μας, από παρατεταμένους και δύσκολους πολέμους, διεφθαρμένους και μικρόψυχους πολιτικούς άνδρες μέχρι τη θυσία και τον βασανισμό ανθρώπων που δεν διαθέτουν καμία εξουσία. Νομίζω, πάντως, ότι έχετε δίκιο, λείπει αυτή η ηρωική διάσταση στις μέρες μας – όλοι θα θέλαμε να συμπεριφερόμασταν λίγο πιο ηρωικά, ακόμη και στη ζωή μας την ίδια. Ενα από τα πράγματα, όμως, που στ’ αλήθεια εκτιμώ και στον Αχιλλέα και στον Οδυσσέα επί παραδείγματι είναι πως, μολονότι είναι ήρωες, είναι επίσης άνθρωποι, ατελείς και ρεαλιστές» συνέχισε ενθουσιασμένη η Μάντλιν.
«Μα δεν είναι θαύμα ο Καβάφης;»
Υπάρχουν άλλες ιστορίες, άλλοι μυθικοί χαρακτήρες που την καταδιώκουν τόσο δημιουργικά; «Το συζητάτε; Υπάρχουν πάμπολλες ιστορίες από τα ομηρικά έπη που με κυνηγούν και πλέον θα με ενδιέφερε πάρα πολύ να τις ξαναπώ
– συγκεκριμένα με σαγηνεύει ο χαρακτήρας της Κίρκης, αυτής της μάγισσας στην «Οδύσσεια». Είναι πραγματικά μια ασυνήθιστη περίπτωση στη μυθολογία, είναι μια θεότητα χωρίς τις συνηθισμένες θεϊκές ικανότητες, είναι μάνα, αλλά όχι παντρεμένη. Μου αρέσει επίσης ο Οδυσσέας και η έξυπνη γυναίκα του, η Πηνελόπη, και δεν βλέπω την ώρα να ολοκληρώσω τα διαβάσματά μου για αυτούς. Βέβαια, υπάρχουν και τόσες φοβερές τραγωδίες, οι “Βάκχες” του Ευριπίδη και ο “Φιλοκτήτης” του Σοφοκλή είναι οι δύο πιο αγαπημένες μου, μαζί βέβαια με την τριλογία της “Oρέστειας” του Αισχύλου».
Τι είναι αυτό που τη συναρπάζει τόσο πολύ στους αρχαίους χρόνους; «Αυτές οι ιστορίες με συνέπαιρναν και με ενέπνεαν από τότε που ήμουν μικρό παιδί. Η μητέρα μου συνήθιζε να μου τις διαβάζει σαν παραμύθια στο κρεβάτι, λίγο πριν κοιμηθώ. Είχα καταγοητευτεί από εκείνους τους κόσμους που περιέγραφαν, το πάθος, τη θέληση, αλλά και τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που είχαν να αντιμετωπίσουν οι χαρακτήρες. Νιώθω ακριβώς τα ίδια πράγματα σήμερα, περιβάλλω με την ίδια τρυφερότητα το διπλό δέος που μου παρέχουν: τη δυνατότητα να με ταξιδεύουν σε παλαιότερους, ενδιαφέροντες καιρούς και τη χαρά να ανακαλύπτω πόσες διαχρονικές αλήθειες κρύβουν και για τη δική μου ζωή. Φυσικά, είναι και η μουσικότητα αυτής της γλώσσας που με τρελαίνει!». Η ίδια λατρεύει την ελληνική κουλτούρα στην αρχαία, αλλά και στη νεοελληνική εκδοχή της, «την τέχνη, τη μουσική, το απίστευτο φαγητό σας».
Μολονότι δεν ομιλεί τη νέα ελληνική, έχει διαβάσει σε μετάφραση δείγματα κυρίως της νεοελληνικής ποίησης. «Μα δεν είναι ένα θαύμα ο Καβάφης;» αναφωνεί. «Οταν ήμουν στην Ελλάδα, ξέρετε, διασκέδαζα πάρα πολύ ενώ προσπαθούσα να καταλάβω, έχοντας βέβαια μόνο εφόδιο τα αρχαία ελληνικά, τις πινακίδες, τις επιγραφές ακόμη και τις εφημερίδες. Μιλώντας τώρα για την αρχαία ελληνική γλώσσα, αυτό που αγαπώ σε αυτήν είναι η ευκαμψία της, η προσαρμοστικότητα και μια εσώτερη δυναμική που ανακαλύπτω συνεχώς σε αυτήν. Μην ξεχνάμε ότι αυτή είναι η πηγή πολλών εννοιών και λέξεων, τις οποίες μέχρι σήμερα μεταχειριζόμαστε για να σκεφθούμε και να γράψουμε».
Το πρώτο πράγμα που της έρχεται στο μυαλό όταν ακούει τη λέξη «Ελλάδα» είναι «αυτή η μοναδική, απαστράπτουσα θάλασσα και οι λοφοπλαγιές κατάσπαρτες με ελαιόδεντρα». Εχει επισκεφθεί βέβαια το «Αχίλλειον» και το ερωτεύτηκε. «Ημουν πάρα πολύ τυχερή που βρέθηκα εκείνο το καλοκαίρι στην Κέρκυρα, στο πλαίσιο μιας αρχαιολογικής ανασκαφής. Είχα, επίσης, την ευκαιρία να δω και λίγο την ενδοχώρα, αλλά και άλλες περιοχές στα Επτάνησα. Εχω την αίσθηση ότι δεν θα μπορούσα να γράψω το βιβλίο χωρίς εκείνο το ταξίδι και τις άλλες περιπλανήσεις μου στην Ελλάδα. Είχα, πώς να το πω, ανάγκη να δω με τα ίδια μου τα μάτια και να βιώσω με τις αισθήσεις μου την απαράμιλλη ομορφιά του τοπίου, να περπατήσω ανάμεσα στα ελαιόδεντρα, να κολυμπήσω στο πέλαγος και ν’ ανέβω στα βουνά. Νόμιζα ότι είχα μεταφερθεί στον Παράδεισο κάθε στιγμή που περνούσε». «Ζήσατε, με λίγα λόγια, τον μύθο σας στην Ελλάδα» σημειώνουμε. «Απολύτως!», απάντησε γελώντας, «και ευελπιστώ να τον ξαναζήσω όσο πιο σύντομα γίνεται».
28/6/12
Εφημ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 6/2012
Ο Αλέξης υπέρ της υιοθεσίας παιδιών από gay ζευγάρια
Μόνο τυχαία φαίνεται ότι δεν ήταν η παρέλαση (!) του ΣΥΡΙΖΑ στο πρόσφατο Athens pride party. Και αυτό γιατί ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας είναι πολύ πιο... προχωρημένος στις απόψεις του, σε μια προσπάθεια να εκμεταλλευτεί τους ομοφυλόφιλους ψηφοφόρους, δηλώνοντας ταυτόχρονα open minded.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό «Fagazine» (με έδρα τη Λευκωσία) ξεπερνώντας κάθε όριο τάχθηκε υπέρ της υιοθεσίας παιδιών από ομοφυλόφιλους. «Τα παιδιά χρειάζονται πάνω απ’ όλα αγάπη, χρόνο και φροντίδα. Αυτά είναι τα κύρια κριτήρια του ευ ζην. Η κακοποίηση του παιδιού στην ελληνική οικογένεια έχει λάβει πλέον τεράστιες διαστάσεις και αυτό διαφαίνεται στις ερευνητικές μελέτες που έχουν διενεργηθεί. Η ενδοοικογενειακή βία είναι περισσότερο δίπλα μας από όσο εμείς πιστεύουμε. Και αυτές οι οικογένειες αποτελούνται από μία γυναίκα και έναν άνδρα. Αρα δεν είναι ο συνδυασμός των φύλων που εξασφαλίζει μια ασφαλή ζωή στο παιδί, αλλά η ποιότητα των ανθρώπων γονιών» υποστηρίζει, για να δικαιολογήσει τις απόψεις του, ο κ. Τσίπρας.
Ο κ. Τσίπρας στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Αντώνη Μποσκοΐτη και είχε τίτλο «Αλέξης: Πίσω από τις λέξεις» απολογείται και για τη φωτογραφία-πορτρέτο του Τσε Γκεβάρα που έχει στο γραφείο του. Μάλιστα αποκαλυπτική είναι τόσο η ερώτηση όσο και η απάντηση που δίνει ο κ. Τσίπρας για το είδωλό του, καθώς ομολογεί εμμέσως πλην σαφώς τη διγλωσσία του.
ΕΡ.: «Συνηθίζετε να δίνετε συνεντεύξεις στο γραφείο σας, το οποίο κοσμεί πορτρέτο του Τσε Γκεβάρα. Γνωρίζετε ότι ο εν λόγω θρυλικός επαναστάτης είχε συνεισφέρει ως προς τη δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης για τους ομοφυλόφιλους στην Κούβα, στις πύλες των οποίων υπήρχε η αναγραφή “Η δουλειά θα σας κάνει άνδρες”»;
ΑΠ.: «Πολλά πορτρέτα κοσμούν το γραφείο μου. Ξέρω και κατανοώ τις ενστάσεις σας. Στη «ζυγαριά» της Ιστορίας πιστεύω όμως ότι πρέπει να λαμβάνουμε τα πάντα υπόψη μας. Ετσι δεν θα αδικήσουμε κανέναν και καμία. Και όσοι και όσες έχουν αδικηθεί, αυτοί, έχουν τη γενναιότητα να μην αδικούν. Εκείνο που μου προκαλεί αγανάκτηση είναι αυτό που συμβαίνει στην εποχή μας και στα του οίκου μας. Στη χώρα μας, τόσο σε επίπεδο πολιτικής εξουσίας και ΜΜΕ όσο και στο σώμα της κοινωνίας, η κυρίαρχη και ατύπως επίσημη αντίληψη που αναπαράγεται με έντονο τρόπο και σε καθημερινή βάση είναι βαθύτατα σεξιστική».
Ο κ. Τσίπρας τονίζει επίσης: «Να σας θυμίσω ότι δεν κάναμε βήμα πίσω στις θέσεις μας, ούτε στην υπεράσπιση του δημόσιου τομέα ούτε για τα δικαιώματα των μεταναστών ούτε τον Δεκέμβρη του '08 ούτε με τη διαπλοκή. Δεν θα το κάνουμε ούτε για τα άτομα με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό. Από τα παραπάνω εύκολα θα συμπεράνατε ότι δεν έχουμε καμία ψηφοθηρική διάθεση. Η απενοχοποίηση λοιπόν μάλλον δεν αφορά εμάς ή, καλύτερα, μας αφορά λιγότερο από ό,τι άλλους πολιτικούς χώρους. Εξάλλου από πού να εισπράξουμε ψήφους; Από μια κοινωνία που στην πλειοψηφία της δεν αποδέχεται τους ομοφυλόφιλους και τους θεωρεί ξένο σώμα;»
Τέλος σε ερώτηση εάν έχει εμπειρίες στο κοντινό περιβάλλον του από την καθημερινότητα ομοφυλόφιλων ζευγαριών τονίζει: «Και βέβαια υπάρχουν, αλλά δεν νομίζω ότι είναι το κατάλληλο δείγμα για να εξάγω καθολικά συμπεράσματα. Διότι οι άνθρωποι που συναναστρέφομαι κινούνται σε έναν πολιτικό χώρο χωρίς προκαταλήψεις».
25/6/12
Εφημ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 6/2012
Ένταση και μικροεπεισόδια στο Gay Pride
Με παρέλαση και συναυλία ολοκληρώθηκε το Σάββατο το βράδυ στη Θεσσαλονίκη το πρώτο Φεστιβάλ Υπερηφάνειας (Gay Pride) με στόχο την προβολή των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων και τρανσέξουαλ ατόμων.
Η παρέλαση πραγματοποιήθηκε με την παρουσία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων, ενώ σε κάποια στιγμή σημειώθηκαν μικροεπεισόδια, όταν ομάδα ατόμων, που είχε συγκεντρωθεί έξω από τη μητρόπολη Θεσσαλονίκης, εκτόξευσε αβγά και φώναξε συνθήματα, εκφράζοντας την αντίθεσή της στη διοργάνωση.
Τελικά με την επέμβαση των αστυνομικών δυνάμεων η ένταση εκτονώθηκε και στη συνέχεια εκατοντάδες άτομα παρήλασαν σε κεντρικούς δρόμους της πόλης, κρατώντας πολύχρωμες σημαίες, πανό με συνθήματα και υπό τους ήχους τυμπάνων.
Επίκεντρο των εκδηλώσεων του Σαββάτου ήταν ο πεζόδρομος της Αγίας Σοφίας, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, όπου στήθηκαν περίπτερα και εκπρόσωποι οργανώσεων διένειμαν έντυπα, ενώ χαιρετισμό στους συγκεντρωθέντες απηύθυνε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης.
«Η Θεσσαλονίκη ήταν μία πόλη συντηρητική και φοβική, για να αντιμετωπίσει τις διαφορετικότητες. Η δική μας δημαρχία θεωρεί ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και στηρίζει κάθε κίνηση η οποία αναδεικνύει τις διαφορετικότητες. Σεβόμαστε και προβάλλουμε κάθε προσπάθεια διαφορετικότητας στην πόλη», είπε ο δήμαρχος στην ομιλία του.
Αντιδράσεις για τις δηλώσεις Άνθιμου
Βανδαλισμοί στα περίπτερα του φεστιβάλ με πληθώρα συνθημάτων κατά των ομοφυλόφιλων αλλά και του δημάρχου Θεσσαλονίκης σημειώθηκαν το βράδυ της Παρασκευής, με τους χρήστες των σόσιαλ μίντια να τα αποδίδουν στην οργισμένη αντίδραση του μητροπολίτη Άνθιμου εναντίον των συμμετεχόντων στο φεστιβάλ. Ο κ. Άνθιμος είχε μιλήσει για «γεγονός απαράδεκτο για τα ήθη και τα έθιμα της πόλης», κάτι στο οποίο αντέδρασαν με σκληρές ανακοινώσεις τους οι Οικολόγοι Πράσινοι και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ Θεσσαλονίκης. «Οι μισαλλόδοξες, αναχρονιστικές και ρατσιστικές θέσεις της μητρόπολης είναι από καιρό γνωστές στην πόλη. Όταν όμως φτάνει να ζητά την αντίδραση ‘αγανακτισμένων’ νέων ενάντια στη διοργάνωση, τότε η κάλυψη -οριακά προτροπή- σε τραμπούκικες και φασιστικές επιθέσεις είναι παραπάνω από προφανής», σημειώνει σε ανακοίνωσή της η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ενώ οι Οικολόγοι επισημαίνουν πως «βαρύτατες θεωρούμε ότι είναι οι ευθύνες όσων είχαν προαναγγείλει τα επεισόδια αυτά και ζητούμε από τις δικαστικές αρχές να επέμβουν, καλώντας το μητροπολίτη Θεσσαλονίκης να παραδώσει όσα στοιχεία γνωρίζει σχετικά».
11/6/12
Ιερή οργή για τη βλάσφημη παράσταση
Τη μήνιν της Ιεράς Συνόδου έχει προκαλέσει το θεατρικό έργο «Corpus Christi», το οποίο χθες έκανε πρεμιέρα στο θέατρο Χυτήριο.
Το αμφιλεγόμενο κείμενο, γραμμένο από τον Αμερικανό συγγραφέα Τέρενς ΜακΝάλι, μέσα από το οποίο ξεδιπλώνονται τα Πάθη του Χριστού με αιρετικό τρόπο, μπήκε στο στόχαστρο των συνοδικών ιεραρχών, οι οποίοι καταδίκασαν την παρουσίασή του σε κεντρική σκηνή της πρωτεύουσας, προτρέποντας ταυτόχρονα το κοινό να το αποδοκιμάσει με τη στάση του.
Η παρουσίαση του Θεανθρώπου αλλά και των 12 Αποστόλων με ομοφυλοφιλική... διάθεση εξόργισε τους εκπροσώπους της Εκκλησίας, οι οποίοι αποκάλεσαν το θεατρικό έργο «βλάσφημο, αφού δυσφημίζει το θεανδρικό πρόσωπο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού».
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου, η οποία τις ημέρες αυτές συνεχίζει κανονικά τις εργασίες της, το εν λόγω έργο είναι «απαράδεκτο διότι ούτε επί ιστορικής βάσεως ερείδεται ούτε επί των Ιερών Κειμένων μπορεί να πάρει κάποιος επιχειρήματα ως προς το περιεχόμενο του εν λόγω θεατρικού έργου και την παρουσίαση αυτού στο κοινό, αλλά και παράλληλα αντίκειται εις την μακράν παράδοση της Πατρίδος και της Εκκλησίας μας. Καλόν είναι και απαραίτητο οι συγγραφείς του θεατρικού έργου να σέβονται τη μεγάλη Ορθόδοξη παράδοση του Λαού μας και τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας».
Το αιρετικό προκλητικό έργο, το οποίο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σκηνοθετεί ο ηθοποιός Λαέρτης Βασιλείου, ο οποίος σε πρόσφατη συνέντευξή του είχε δηλώσει ότι ήταν ενήμερος για τους τριγμούς που θα προκαλούσε το ανέβασμα του «Corpus Christi» στον Κλήρο, αφού είχε μάθει ότι θα αποτελούσε αντικείμενο συζήτησης των εργασιών της Ιεράς Συνόδου. Ο ίδιος μαζί με τη Βάσια Παναγοπούλου έχει κάνει μάλιστα και τη μετάφραση από τα αγγλικά στα ελληνικά, ενώ στο πλευρό του είναι η ομάδα Αrtisan. Οι παραστάσεις είναι προγραμματισμένες έως και την Τρίτη 12 Ιουνίου.
Οι πρωταγωνιστές στο «Corpus Christi», 13 στον αριθμό, είναι όλοι τους άνδρες. Ο Τζόσουα (ο Ιησούς δηλαδή) είναι ένας νέος γκέι, ο οποίος μεγάλωσε σε μια αυταρχική συντηρητική κοινωνία. Το κοινό παρακολουθεί το ταξίδι του από την εφηβεία προς την ενηλικίωση. Στο πλευρό του θα βρεθούν ακόμη 12 νέοι, οι οποίοι θα επιλέξουν να τον ακολουθήσουν σε μια πορεία όπου η φιλία τους δοκιμάζεται από τον έρωτα, την αγάπη, την καριέρα και, φυσικά, την προδοσία. Κατά τον συγγραφέα, μάλιστα, ο Ιούδας- τον υποδύεται ο ίδιος ο Λαέρτης Βασιλείου- προδίδει τον Τζόσουα λόγω έντονης ερωτικής ζήλιας. Στο πρωτότυπο κείμενο ακόμη περιλαμβάνεται και η σκηνή του γάμου μεταξύ των δύο ομοφυλόφιλων Αποστόλων με τις ευλογίες του Ιησού. Στο «Corpus Christi», το οποίο θεωρείται πλέον κλασικό γκέι έργο, ο θεατής συναντά πολλούς αναχρονισμούς, αφού το παρελθόν μπλέκεται με το μέλλον.
Η Ιερά Σύνοδος εξέφρασε τη λύπη της «για τη νοσηρή φαντασία των συγγραφέων του θεατρικού έργου».
Εφημ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 6/2012
7/6/12
Εφημ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 6/6/2012
Τη δόξα του κόμματος του δηλωμένου ομοφυλόφιλου Γρηγόρη Βαλλιανάτου εζήλωσε ο ΣΥΡΙΖΑ (που θέλει και να κυβερνήσει τη χώρα) και βάλθηκε να αποκτήσει νέα συνιστώσα. Και μάλιστα, για να πείσει για την... αγνότητα των προθέσεών του, εξέδωσε και γραπτή ανακοίνωση, στην οποία διατυμπανίζει ότι θα συμμετάσχει στο φεστιβάλ που διοργανώνει ο Δήμος Αθηναίων για τους γκέι, τις λεσβίες και τους τρανσέξουαλ, με την ονομασία Athens Pride 2012, και θα... παρελάσει.Η σκοπιμότητα της ανακοίνωσης δεν είναι βέβαιο ότι έπιασε τον ΣΥΡΙΖΑ ο πόνος για τους πολίτες που έχουν έναν διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό. Το «καπέλωμα» πραγματοποιείται στο πλαίσιο μιας προεκλογικής λογικής της πλατείας Κουμουνδούρου, που βασίζεται στο «περάστε, κόσμε, για να κερδίσουμε τις εκλογές».Στην προκλητική ανακοίνωση -μνημείο ευκαιριακού τυχοδιωκτισμού- αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Η Επιτροπή Δικαιωμάτων ΣΥΡΙΖΑ από την πρώτη στιγμή έχει σταθεί στο πλευρό των συμπολιτών και συμπολιτισσών μας με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό και μάχεται ασυμβίβαστα για την κατοχύρωση όλων των δικαιωμάτων και των ελευθεριών τους. Με αφορμή τη διοργάνωση της ετήσιας αυτής σημαντικής εκδήλωσης, θεωρούμε ότι πρέπει να σταματήσει κάθε μορφή θεσμικών διακρίσεων αλλά και ρατσιστικής βίας ενάντια στους ομοφυλόφιλους, στις λεσβίες, στους αμφιφυλόφιλους και στις τρανς, και ότι τα ομόφυλα ζευγάρια έχουν δικαίωμα στην οικογενειακή ζωή, όπως κάθε άλλο ζευγάρι που απαρτίζεται από ετερόφυλους συζύγους. Δυστυχώς, η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες που στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν προσφέρουν κανένα είδος νομικής αναγνώρισης στα ομόφυλα ζευγάρια».Η ανακοίνωση συνεχίζει, μάλιστα, υποστηρίζοντας: «Εμείς δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας προκειμένου να γίνει σεβαστή η αρχή της ισότητας και της ισονομίας σε όλες ανεξαιρέτως τις πτυχές της, ώστε οι ΛΟΑΤ συμπολίτες και συμπολίτισσές μας να μην στερηθούν κανένα ανθρώπινο δικαίωμά τους, αλλά και να αναδειχτούν οι θετικές όψεις της συνύπαρξης μέσα από τη διαφορετικότητα».Να σημειώσουμε ότι η εκδήλωση θα γίνει το Σάββατο 9 Ιουνίου στην πλατεία Κλαυθμώνος και όπως ανακοίνωσε η Οργανωτική Επιτροπή του Athens Pride, φέτος έκανε ανοιχτό κάλεσμα στη λεσβιακή, γκέι, αμφισεξουαλική και τρανσεξουαλική (LGBT) κοινότητα, για να επιλεγεί το κεντρικό σύνθημα της διοργάνωσης. Η Οργανωτική Επιτροπή είχε επιλέξει την πρόταση της Ευσταθίας Ιωαννίδου ως το κεντρικό σύνθημα του Athens Pride 2012: «Αγάπα με, είναι δωρεάν ». Εκεί μάλλον πόνταρε ο ΣΥΡΙΖΑ στην προσπάθειά του να αποκτήσει νέα συνιστώσα!Νίκος Ελευθερόγλου
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)